Artan Plak Kullanımının Karbon Ayak İzi

Stream müzik uygulamalarının çılgın yükselişinin olduğu bir dünyada hiç kimse Plak, CD ve kaset satışlarının artış göstereceğini düşünemezdi. Özellikle plak satışındaki artış öyle bir boyuta geldi ki, son 30 yıldır ilk defa Amerika’da plak satışı CD satışının önüne geçti.

Plak satışlarındaki yükselişi dönemsel ya da bir akıma ait olarak düşünmek tamamen yanlış. Amerika’da ortaya koyulan yüksek istatistiğin boyutu dünya geneli ve ülkemiz içinde aynı. Şu an kitapçılarda, müzik dükkanlarında ve zincir eğlence mağazalarında plaklar her yıl katlanarak raflarda kendine yer buluyor.

Plak, bundan 10 yıl öncesine kadar koleksiyoner ve müzik arşivcilerinin peşinde koştuğu bir materyalken, günümüzde durum tamamen değişti. Plak bulmak için artık sahafçı dolaşmanız, Beyoğlu ya da Kadıköy’e gidip plak dükkanlarını tavaf etmeniz, internetten aradığınız plağı bulmak için akademik çalışma yapıyormuşçasına araştırma yapmanıza gerek yok, çok özel bir plak aramıyorsanız artık plaklara erişim çok kolay.

Plak, kapladığı yer açısından günümüzde sorunlu gözükse de bizlere yansıttığı ses kalitesi ile o kadar cazibe unsuru. Bu ses kalitesini en iyi yansıttığı müzik sektörlerinden biri de şüphesiz elektronik müzik. Elektronik müzik dünyasında plak her zaman çok önemli bir yere sahip oldu. Tüm müzik türlerinin plaktan uzaklaştığı yıllarda, elektronik müzik dj’leri sadece plak kullanıyordu. Yansıttıkları efekt ve hisleri en kaliteli şekilde plak ile dinleyicilere ulaştırıyorlardı. Değişen teknoloji altyapısı ve müzik sistemlerine rağmen birçok dj için, taşıma sorunu ve kapladığı yere rağmen halen plaklar öncelikli kullanım materyali.

Plağın bize ilettiği müzik kalitesi, birçoğumuz için yaşattığı nostaljik his ve son yıllarda yeniden artan trendinin çekiciliği şüphesiz. Ama artan plak satışının beraberinde getirdiği çevre sorunu da göz ardı edilmemeli. Satın alınan her plak ile, plağın yapımında-kendisinde, plak ambalajında, kapak kağıtlarında ve taşıma lojistiğinde çevreye karbon ayak izi bırakılıyor. Özellikle, müziğin bize ulaşmasında, endüstri bize stream uygulamaları ile, hem çok daha ucuz ve kolay bir kullanımla ulaşabiliyorken ve dünyamızın artık en ufak bir plastik kullanımına tahammülü yokken tüm cazibelerine rağmen plak kaset ve CD’lerden uzak durmak en doğrusu gözüküyor.

Bununla beraber, aynı doğrultuda, stream uygulamalarını kullanırken, örneğin Spotify ile müzik dinlerken, harcanan enerji boyutunun da sürekli olduğunu ve aslında enerji maliyeti ile kıyaslandığında yine önemli bir enerji ihtiyacı oluşturduğu da diğer bir bakış açısı. Ama telefonlarımızı sadece müzik dinlemek için kullanmıyoruz. Konu enerji tüketimine geldiğinde telefonlarımızdan değil ama pikaplarımızdan vazgeçebiliriz.

Bu sorunun üzerine giderek daha az enerji kullanımına ihtiyaç duyan ve yapımında daha az plastik kullanılan teknoloji geliştiren şirketler var. Green Vinyl Records bunladan biri.

Avustralya da Rebeat Innovation adlı şirket ise plak yapımında metal kullanarak ürettiği plaklarla, klasik plakların yakaladığı müzik kalitesine yaklaştı.